Çalışan hakları işçilerin çalıştıkları iş yerlerinde genel hak ve hukuklarının gözetilmesi anlamını taşımaktadır. Çalışan hakları, işçilerin daha rahat ve daha güvenli bir şekilde görevlerini sürdürmelerini sağlar. İşçi hakları sayesinde işçiler, patronlarından gereken haklarını alırlar.
Çalışan Hakları Şunlardır;
- Ulusal bayram ve genel tatil ücreti hakkı
- Asgari geçim indirimi hakkı
- Hafta tatili ücreti hakkı
- Yol, yemek ve ikramiye hakkı
Bu haklar işçilerin hayatlarını daha rahat sürdürebilmesi için devlet tarafından düzenlenmiştir. Ayrıca kendi isteği ile işten ayrılan emekçinin kıdem tazminatı hakkı bulunmaktadır. İşçilerin iş sağlığı ve güvenliğinden yararlanmak ve diğer işçilerle aynı muameleyi görmek gibi hakları da vardır. Mesai süresi ile de alakalı olarak işçilerin günde 11 saatten fazla çalışmama hakkı vardır.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı belirli bir süre çalıştıktan sonra işten çıkartılan ya da emeklilik dolayısıyla işten ayrılmak zorunda olan işçinin çalıştığı süreye göre iş yeri tarafından ödenen paradır. Kıdem tazminatını alabilmek için bazı şartlar vardır. Bu şartlar çalışılan süre boyunca bütün kurallara uymak, yasal bir sorun çıkarmamak ve iş yerindeki diğer çalışanlara karşı şiddet uygulamamaktır. Kıdem tazminatı işçinin çalıştığı yıl süresine göre verilmektedir. Kıdem tazminatı alabilmek için belirli bir iş yerinde en az 15 yıl çalışmış olmak gerekmektedir. Kıdem ücreti ise şu şekilde belirlenmektedir. İşçinin çalıştığı her 1 yıl için 30 günlük brüt ücret verilmektedir. Ancak kendi rızası ile işten ayrılan kişilerin kıdem tazminatı alma hakkı olmaz. Fakat yeni yapılan düzenlemeye göre kadın işçiler evlilik nedeniyle işten ayrılmaları durumunda kıdem tazminatı alabilir.
İhbar Tazminatı Nedir?
İhbar tazminatı ise işçinin, işten çıkartılmasına karar verilen süreden önce işveren tarafından işten çıkarılması durumunda ödenmesi gereken ücrettir. Ayrıca habersiz bir şekilde işten çıkartılanlara da verilmesi gerekmektedir. İhbar tazminatı ücretleri ise şu şekilde belirlenir.
Hizmet süresi 6 aydan az sürmüş işçi için 2 hafta
Hizmet süresi 6 aydan 1,5 yıla kadar sürmüş işçi için 4 hafta
Hizmet süresi 1,5 yıldan 3 yıla kadar uzanan işçi için 6 hafta
Hizmet süresi 3 yıldan fazla sürmüş işçi için 8 hafta olarak belirlenir.