Telif hakkı nasıl alınır?
Telif hakkı olarak bilinen kavram, bir kişinin üretmiş olduğu herhangi bir bilgi ya da düşüncenin ona ait olduğunun yasalarla teminat altına alınması demektir. Böylelikle üretilen şeyin üzerindeki tüm haklar, bunu yapan kişiye ait olur. Her türlü eser, özgün olan benzersiz sanat eseri, bu kategori içerisinde yer alır. Telif hakkı nasıl alınır çerçevesinde, takip edilmesi gereken hukuki bir süreç söz konusudur. Hangi Eserler Telif Hakkı Kapsamındadır? Telif hakkı kapsamı nedir, en çok gündeme gelen soruların başındadır. Bunları şöyle özetlemek gerekiyor; Bir kişinin üretmiş olduğu bilgisayar programları telif içerisine girer. Her çeşit sanat eseri de buna dahildir. Aynı zamanda edebiyat eserleri unutmamak lazım. Yani kitap, roman, hikaye ve bunun gibi edebi ürünlere dair bir telif alınabilir. Buna ek olarak tasarımlar ve icat olarak da bilinen buluşları sayabiliriz. Telif Hakkı Hangi Kanun Maddesinde Geçer? Telif hakkı, Sanat Eserleri ve Fikir Kanunu içerisinde açık bir şekilde ve 5846 sayılı olarak belirtilmiştir. Buna göre temel amaç, eseri oluşturmuş olan kişilerin tüm haklarını korumaktır. Bunlar hem maddi hem de manevi şekillerde olabilir. Bunun ihlal edilmesi gibi durumlarda ise cezai yaptırım söz konusudur ve hemen gündeme gelir. Bir eserin telif hakkı kapsamında olabilmesi için şu unsurları taşıması gerekir; Kesinlikle sahibinin vasıtasıyla ve başka hiçbir kişinin katkısı olmadan şekillendirilmesi şarttır. Yasa içerisinde açık bir biçimde belirtilmiş eser çeşitlerinden birisine dahil olması gerekir. Ortaya çıkan sonucun, fikri bir çaba ürünü olması çok önemlidir. Onu yaratan kişiye özgü niteliklere sahip olması lazımdır. Telif Hakkı Hangi Kurumdan Alınır? Telif hakkı nasıl alınır noktasında buna dair yetkilendirilmiş olan kurumun Telif Hakları Genel Müdürlüğü olduğunu görmekteyiz. İki farklı tescil söz konusudur ve bunlar şöyledir; Kişini isteğine bağlı olarak tanımlanmış bir tescil aşaması vardır. Telif hakları Genel Müdürlüğü üzerinden süreç başlatılabilir. Hem bizzat giderek hem de elektronik posta üzerinden başvuru yapılabilir. Buna göre eserin kişiye ait olduğu kanıtlanmalıdır. Böylelikle o şahsın, eserlerinin kullanılmasından dolayı bir hak kaybına maruz kalması engellenmiş olacaktır. Buna ek olarak bir de zorunlu tescil süreci vardır. Bir bilgisayar tasarımcısı, bu alanda bir oyun ortaya koyduğu zaman bunu mutlaka tescil etmek zorundadır. Böyle bir kural vardır. Aynı şekilde sinema ve müzik eserlerinde de süreç genel olarak aynıdır. Bu çerçevede bir noter aşaması vardır. Noter, ilgili bilgisayar oyunu, şarkı veya filmin, o kişiye ait olduğuna dair bir kağıt verir. Onayın olması, belgenin resmi olmasını sağlar. Her türlü hak ihlali de engellenmiş olur. Aksi durumlarda ceza söz konusudur. Telif Neden Önemli? Telif hakkı nasıl alınır sorusunun yanıtlanmasından sonra bunun neden çok önemli olduğunu anlatmak gerekiyor. Her türlü edebiyat, müzik ya da sinema eser, son derece büyük olan sektörler içerisinde ortaya çıkar. Bunların çok sık kullanılması gibi durumlar vardır. Hak kaybının önüne geçebilmek için kişinin mutlaka tescil sürecini başarılı bir şekilde tamamlaması gerekir. İlgili sektörler içerisinde hem tanıtım hem de rekabet durumları çok sık yaşanır. Telif hakkının bunun üzerinde büyük bir etkisi vardır. Bu durum korumayı da zorunlu kılar. Bunun ihlal edilmesi gibi durumlarda; manevi ve maddi tazminat hakkı davası açılabilir. Aynı zamanda tecavüzün giderimi ve önlenmesi gibi davalar da söz konusudur.
